“Ruhunu gördüğümde gözlerini yapacağım…”- Modigliani
Amedeo Clemente Modigliani (d. 1884, ö. 1920): İtalyan ressam ve heykeltıraş.
Mick Davis, ressamın hayatını 2004 yapımı ‘Modigliani’ filminde anlatır. Filmde Andy García, Elsa Zylberstein, Omid Djalili, Hippolyte Girardot, Eva Herzigova ve Udo Kier rol alıyor. Modigliani ders verdiği Jeanne Hébuterne’e aşık olur.
Filmin en can alıcı diyalogu şöyledir:
Modigliani: Şimdi senin resmini yapacağım. Beni görmeye gel, senin resmini yapacağım. Eğer bir gün şanslıysam…
Jeanne: Ne?
Modigliani: Gözlerini de yaparım.
Resmini yapar ve Jeanne’a gösterir.
Modigliani: Ne düşünüyorsun?
Jeanne: Gözlerim nerede?
Modigliani: Çok uzaklarda, onları göremedim. Gerçek seni gördüğümde, gözlerini yapacağım.
Modigliani: Ruhunu gördüğümde gözlerini yapacağım.
Modigliani bir resim yarışmasına katılır. Bu yarışmaya katılanlar arasında Picasso da vardır. Modigliani, Jeanne isimli eserini sergiler ve resimde Jeanne’ın gözlerini çizmiştir. Fakat sergiye katılamaz. Parası olmadığı için de fana halde dayak yemiştir.
Modigliani, Jeanne’ın gözlerini-ruhunu- çizer...
Modigliani 24 Ocak 1920'de vefat eder. 2 gün sonra ise ikinci çocuğuna hamile olan karısı Jeanne, kendini beşinci kattaki odasının penceresinden atarak intihar eder.
Hüzünlü bir yaşam. Aşk ve bekleyiş. Gözleri çizmek için sonsuz sabır. Ruha dokunuş. Gözlerin içindeki, ta derindeki ruh ve bakış.
Filmdeki bu diyaloga benzer bir anlatım Sadık Hidayet’in ‘Kör Baykuş’ romanında geçer.
Resim ne kadar basit olursa olsun etkilemeli, ruhu olmalı. Kalem kutularına basmakalıp resimler yapan ben şimdi düşünmeli, hayalimi, yani onun yüzünün bende bıraktığı mevhumu gözümün önünde canlandırmalıydım. Onun yüzüne bir bakış vermeliydim. Sonra gözlerimi kapayıp yüzünden seçtiğim hatları kağıda geçirmeliydim. Belki böylelikle, düşüncelerim sayesinde işkence gören ruhuma bir panzehir bulabilirdim. Sonunda çizgilerin, şekillerin hareketsiz hayatına sığındım…. İşin özü, onun yüzüydü; hayır; gözleriydi. Şimdi bu gözler benimdi. Gözlerindeki ruhu kağıda dökmüştüm.
Gözlere ve ruha dokunabilmeye…
