“Huzursuzluğun Kitabı” Fernando Pessoa

Fernando Pessoa, Portekizli şair ve yazar. “Huzursuzluğun Kitabı” Pessoa’nın  yarattığı Soares'in günlüğü. Soares ait olmadığı işinden ve geçmişinden sıyrılmak adına sürekli yazar. Yaşamında huzursuzluk duyduklarını anlatır. 

Pessoa’nın en çok huzursuzluk duyduğu şey bilinç ve düşüncelerimiz. Bilince ve düşünceye, akla verilen öncelik. Ona göre bilinç, ruhun nefes almasına engel olur. Yaptıklarımızdan daha çok  düşündüklerimize değer verdiğimizi söyler. 

Kitabında yaşamı ve sanatı şöyle ifade ediyor: 

Sanat neden güzeldir? Çünkü faydasızdır. 

Hayat neden çirkindir? Çünkü sonlarla, amaçlarla ve niyetlerle doludur…. 

Bir ağacın gölgesi, gerçeğin bilgisinden daha değerlidir evlatlarım, çünkü ağacın gölgesi, güneş batana kadar gerçektir fakat gerçeğin bilgisi, gerçekliğiyle beraber sahtedir. Yaprakların yeşilliği, yüce bir düşünceden daha değerlidir, çünkü yapraklar ve yeşillik, insanların gözle görebileceği bir şeydir, fakat onlara yüce bir düşünceyi asla gösteremezsiniz.

“Anlamaktan Yoruldum-Aforizmalar”, kitabında: Keşke insan, doğumundan itibaren, her şeye mutlak kabul gören anlamlar yüklemeseydi de bütün şeylerin dışarıdan dayatılan anlamını değil de özlerinde var olan anlamlarını görebilseydi. 

Yaşadığımız temel sıkıntı burada saklı. Verili anlamlar üzerinden bir yaşam kurgusu, anlamın önceliği ve yaşamın sonraya bırakılması, ertelenmesi. Hep yaşamın önüne bir şey konuldu, düşünceler, ideolojiler, akıl, din vb. Düşüncelerle, akılla yaşamı yorumladık. Yaşamadan anlamlar verildi, düşünceler sergilendi ve yaşam bunların üzerine kuruldu. Oysaki anlam, düşünce, yaşamadan sonra geliyor. Önce yaşamak var. Pessso’nın huzursuzluğu burada. Yaşamın önceden belirlenmesine yönelik tepkisi. Yüce düşüncelerin bizi sürüklediği karanlık kuyular ve yüce düşünceler uğruna insanın yaptıkları…

Goethe Faust’unda şöyle seslenir:

Ah sevgili dostum! Her 'teori' gridir,

Ve 'yeşil'dir hayatın altın ağacı... 

Yaprakların yeşilliği, yüce bir düşünceden daha değerlidir. 

Dünyanın sunduğu gösteriden hoşlanan kişiye bilge denir…