Afyon Kocatepe Üniversitesi’nden İklim Bilimci Dr. Okan Bozyurt, Afyon Postası canlı yayınında Gazeteci Nail Azbay’ın sorularını yanıtladı. Dr. Bozyurt programda özetle şunları söyledi: EN SICAK ŞUBAT AYI OLDU Aslında şöyle ilginç bir nokta var. Şubat ayının ilk yarısı son yılların en sıcak Şubat ayı olarak geçti. Rakamlar inanılmaz derecedeydi. Şubat ayının ortasında işler değişmeye başladı. Hava sıcaklıkları normale başladı. Mart ayında yağış noktasında sıkıntı yoktu. Hatta 25’inden sonra son yılların en soğuk 25-26 Mart’ı yaşandı. Afyonkarahisar’ın bazı bölgelerinde kar kalınlığı 10 santimi geçti. Ankara’nın bazı yerlerinde 20 santimi geçmiş. Hava sıcaklıkları Afyonkarahisar’ın bazı bölgelerinde eksi 10’lara düştü. İSTANBUL’DAKİ BARAJLAR DOLDUİ ANKARA İSE SIKINTIDA Türkiye’nin su açığı Kuzey ve Batı bölgelerinde kapanmış. İç bölgelerde su açığı kapanmamış. İstanbul’daki barajların doluluk oranları yüzde 70’i geçmiş. Hatta bazı bölgelerde yüzde 75’lere ulaşmış. Ama Ankara’da ise yüzde 20’lerde. Bazı bölgelerde yüzde 20’ninde altında.yağışlı sistemler yurdun Kuzey ve Batısında yoğunlaşmış. Marmara ve Kuzey Ege bu konuda şanslı. AFYON’DA DİKİLİ TARIMI DON ETKİLEDİ Afyon’da tarımsal açıdan baktığımızda su açığı kapandı gibi görünüyor. Ekili tarım açısından söylüyorum. Dikili tarım noktasında ise son günlerde don olayları meydana geldi. Kayısı ve badem ağaçları bundan olumsuz etkilenebilir. Nisan’ın 9’undan sonra yeni bir soğuk hava dalgası geliyor. Hava sıcaklıkları eksi dereceye düşebilir. Nisan ayı boyunca bol yağış bekliyorum. ARTIK DÜNYAYI GÜNEŞ DEĞİL SERA GAZLARI YÖNETİYOR Artık dünyayı güneş yönetmiyor, sera gazları yönetiyor. Neden? Güneş aktiviteleri minimum düzeyde. Dünyanın böyle bir durumda normalde bir soğumadan geçmesi gerekiyor. Bunu sert kış mevsimleri ile dünya belli ediyordu. Ama 2018-2019’dan sonra bırakın soğumayı dünya ısınmaya devam etti. Bu beni şu yönden korkuttu. İklimde geri dönülmez noktaya mı başladık? Bilim adamları şu anda bunu tartışıyor. İklimde geri dönülmez noktaya geldiğimiz an, her şey çok geç diyorlar. İKLİMDE GERİ DÖNÜLEMEZ NOKTAYA GELİYORUZ İklimde geri dönülmez noktaya gelirsek tehlike çanlar çalmaya başlamıştır. Bilim insanları 15 yılımız var diyorlar. Böyle bir durumda ortalama sıcaklıklar giderek artacak, kış mevsimleri tarihe karışacak, salgın hastalıklar artacak. sıcaklıklar kuzey yarım küreye çıkacak, sıcak kuşak giderek güneye doğru genişlemeye başlayacak, soğuk kuşak daralacak, başta Türkiye olmak üzere bütün Akdeniz havzasında çevresel afetler yaşanabilir. Mesela şiddetli fırtınalar, hortumlar oluşabilir. TÜRKİYE’BEKLEYEN TEHLİKE Türkiye’yi ilerde büyük bi su sıkıntısı bekleyebilir. Çünkü Türkiye 40’ncı enlemlerde. Güneş ülkesi olarak geçiyoruz. İspanya ve Yunanistan gibi. Sıcaklıklar Kuzey’e çıkarsa yağışlar düzensizleşecek. Çok daha az kar yağışları olacak. Kışın dağlardaki karlar eriyor akarsuları besliyor, bunlar olmadığı zaman su sıkıntısı olacak. Komşu ülkelerde su krizleri çıkabilir. İlerde komşu ülkelerle politik sorunlar yaşayabiliriz. 1 SANTİGRAT DERECELİK ARTIŞTA NELER OLDU NELER 1884’de bu yane dünyadaki ortalama sıcaklık 1.02 santigrat derece arttı. Bu bir santigrat derecelik artış seller, erozyon, toprağın verimsizleşmesi, ormansızlaşma, okyanuslarda kasırgaların şiddetlerinde artış, Türkiye’de hortum olaylarında korkunç sayıda patlama, salgın hastalıklar, bunların hepsi iklimlerin değişmesiyle oluşan durumlar bunlar. Bunlar sadece bir santigrat derecelik bir artışla yaşandı. Birde 4 ila 6 derecelik bir artış düşünün. Ben bunu gözümüzde hayal edemiyorum. Belkide kitlesel bir yok oluş olabilir. 3’ncü Dünya Ülkeleri insanlarını çok büyük sorunlar bekliyor. Çok büyük göçler bekliyor. Mülteci akınlar olabilir. Bunlarda sosyolojik sorunlar ortaya çıkaracak. Ülkeler arasında politik sorunlar yaşadık. İkinci Dünya Savaşı’ndan çok daha korkunç tablolar ortaya çıkabilir. Mülteci akımı devam ederse. SANAYİLEŞMİŞ ÜLKELER ÖNLEM ALMALI Türkiye üzerine düşeni yapıyor. Burada üzerine düşeni yapması gerekenler sanayileşmiş ülkeler. Başta Amerika, Çin, Almanya, Rusya, İngiltere, Fransa gibi. Asıl bu ülkelerin tedbir alması gerekiyor. Atmosfere bıraktıkları sera gazı miktarı bu ülkelerin çok fazla. Türkiye ve Türkiye gibi ülkelerin payı burada çok düşük. Sınırsal bir olay değil. Bu bütün dünyayı ilgilendiren küresel bir olay. Bütün dünyanın el ele vermesi gerekiyor.O zaman ancak geri dönüşüm olabilir. ABD pek iklim anlaşmalarına yanaşmıyor. PARANIN BİR ŞEYE YARAMADIĞINI ANLAYACAĞIZ İnsanoğlu paranın bir şeye yaradığını bir gün gelecek anlayacak der bir Kızıldereli sözü. Gerçektende öyle. Bir gün bizler paranın hiç bir şeye yaramadığını göreceğiz ama iş işten geçmiş olacak. Umarım oraya gelmiş olmayız.