Afyon’da eski Ramazan sofralarımızı hakkıyla kurabilecek miyiz?
Yeni Ramazan’a alışabilcek miyiz?
Koyduk cüzdanı önümüze kara kara düşünüyoruz.
Hesap ortada…
Eski Ramazan’lar dediğim kilerlerin erzakla dolu olduğu yıllar…
Önümüz Iramazan deyip kestiğimiz hamıraşılar,velenseler,kuruttuğumuz sebzeler,çömleklere bastığımız kavurmalar,tavandaki çengele astığımız kuru sucuklar,çuvalla demir,kile hesabı bakliyatlar,çorbalıklar,göce taranası,un taranası,kuru fişneler,erikler,kaysılar…
1960-70’ler Afyon’unda erzaklar soğuk, karanlık kilerlerde tel dolaplar,toprak çömlekler,haşarattın erişemediği tavanda asılı çengellerde saklanırdı.
Eskiler hatırlar,çorbalara katılan gargibi temizlenip incecik kıyılmış bittikce tazelenen işkembeler Ramazan sofralarının vazgeçilmeziydi.
30 kişiden fazla akraba,eş dost ile on ayrı gün verilen Iramazan davetlerimiz…
Davetlerde sıra yemeklerimiz…
(Etli tandır çorbası,Afyon kebabı veya bütüm et, musakkası,zeytinyağlı taze fasulye,el açma börek ,hoşaf,salata,kızartmalar,kaymaklı ekmek kadayıfı,bamya mevsime göre kavun, karpuz,üzüm ve çaylar,kahveler)
Büyük sofralarda orucun bereketini yaşamak.
Amandiyen yeyiverin.Bitiriverin.Tabağınızda gomen.Nimeti ardınızdan ağlatmeyin…
Aslında Afyon’da bütün Ramazanlar,sofralar, menüler,davetler aynıdır.Geleneklerimizi yaşattığımız için Afyon’da eski Ramazanlar’a özlem duymayız.
Bu yıl hariç!
İlk defa nerede o eski Iramazanlar diyeceğiz.
Sıra yemeklerini 30-40 kişilik davete yapabilmek için çift maaş artı ikramiye olması lazım.Hatta kredi çeksek yeridir.
Mesela Ramazan’da olmazsa olmazımız Afyon kebab etmek istesek %48 daha zamlı kuşbaşı et artı pide artı pişirmesi, yağı,tuzu ile 30 kişilik maliyeti ortalama hesapla 400 tl’den fazla çıkar.
Kıydık paraya ete verdik.Sebze,bakliyat etin yarı fiatına satılıyo,oruçluken canımızın istediğini nasıl yiyeceğiz?
Afyon yemekleri yağlı ballı olur.
Yağ zaten altın suyu mübarek gramı para,
gıdım gıdım damlattığımız yemeklerin tadına varabilecek miyiz?
Kaymaklı ekmek gadayıfına,bol şerbetli tatlılara oruçluyken biz aşerer akşamı zor ederiz.Afyon’da kaymak 50-60 liradan aşağı değilken kaymaksız yalancı kadayıf mı yiyeceğiz? Bol şerbetin toz şekerinin fiatını düşünmekten kaçıyorum.
Önümüz Ramazan,kafamızda matematik hesapları,hayalimizde fiat etiketleri uçuşuyor.
Maliyet hesabı ustası olduk,yeminle.
Pazarda tek haneli rakamlar dahi 8-9 lira.
Herşey çift haneli satılıyor.10,20,30 liraya sebzeler.Amannn!! meyve de yemeyiverelim kafasındayız hepimiz değil mi?
Pazar arabasını doldurmak artık üç haneli…
Varlık içinde darlık günleri yaşıyoruz.
Afyon’da bu yıl orucun sabrına tam anlamıyla nail olacağız.
Afyon’da Iramazan
Ere gakmek…
Oruç ağıze dolenmek…
Oruç dutmek…
Orucu uykuye dutturmek…
Oruc gafeye vurmek…
Aşamı etmek…
İftara varmek…
Ramazan’da Afyon ağzı ile edilen sözler,ay boyunca kulağa gelir.
Berat kandilinden sonra Afyon sokaklarından etrafa sacda kurutulmuş şepit kokuları yayılır.
Erde şepite haşlanmış yumurta dürünüp yenilirse tok tutar,susatmaz.
100 şepitin maliyeti en az 70lira yumurta 40 lira hadi buyrun bakalım…cebin aklında.
Erde gatmer etsek haşgeşin kilosu 60-70 lira bol yağı bocalasen kıyamazsın,hakkını vermesen tel tel dökülmez ağız tadıyla yiyemezsin.Düşünme de göreyim.
Bu yıl canımızın istediğini alamamaktan oruç ağıza önece dolancez.
Hesabı kitabı düşünmiyem diye her fırsatta orucu uykuya dutturcez.
Susamlı susamsız Iramazan Pidesini belki bir gün alcez öbür gün alamecez.
Oruç eyicene gafeye vurceğinden aşamı darın edip iftara zor varcez.
İlk defa Afyon’da eski Ramazan’ları ösecez.
Eski Ramazan’ların mutlu anıları yeni Ramazan’ların darlığını unutturamaz.
Sabrımıza bin şükürler olsun…
Hayırlı Ramazanlar…
