Bugün Çalışan gazeteciler günü. Nedir bu günün anlamı? Çalışan gazeteciler günü, gazetecilik mesleğini icra edenleri onurlandırmak için 1961’den beri 10 Ocak günü düzenlenen Türkiye’ye özgü bir kutlama gündür. Önce 1961-1971 arasında "Çalışan gazeteciler bayramı" adıyla kutlanmış sonrasında,1971 yılındaki askeri müdahaleden sonra ülkede gazetecilerin bazı haklarının geri alınması üzerine kutlama gününün adı, “10 Ocak Çalışan gazeteciler günü” olarak değiştirilmiştir. 4 Ocak 1961’de kabul edilen ve basın çalışanlarına bazı haklar ve yasal güvence sağlayan “212 sayılı kanun” adlı düzenlemenin Resmi gazetede yayınlanışı nedeniyle 10 Ocak günü kutlama günü olmuştur. Gazetecilik neden önemlidir ve insanlık tarihinde ne zamandır yer almakta?
Tarihçeye bakalım. Gazetecilik, gazeteler insanlık tarihine ne zaman katılmış? İlk haber toplama ve dağıtma gazetesi, MÖ 59 yılında 2.000 kopya olarak Roma Senatosu'nca çıkarılıp imparatorluğun değişik köşelerine dağıtılan Acta Diurna imiş. Fethedilen toprakları, siyasi gelişmeleri, toplumsal olayları ve gladyatör dövüşlerinin sonuçlarını içeren Acta Duirna'yı; okuma bilen Roma vatandaşları yüksek sesle okuyarak, okuma bilmeyenlere duyururmuş. Çin'de Tang Hanedanı döneminde dağıtılmaya başlanan, Kai Yuan Za Bao adlı saray genelgesi de, mandarinlerin başarıları konusunda haberlere yer verdiği için bu yönüyle bir gazete sayılabilir. 15. yüzyılda matbaanın keşfi, gazete ve dergilerin hızla gelişmesine yol açmış. 16. yüzyılda Avrupa'da savaşlara tanıklık etmiş kimselerin birinci elden aktardığı birkaç sayfalık savaş haberleri yayımlandıktan sonra, süreli yayımlanan ilk gazeteler ise 17. yüzyılın başlarında Almanya'nın bazı kentlerinde ve Belçika'nın Anvers şehrinde basılmıştır. Kâğıt üzerine basılan ilk gazete olarak, Johann Carolus’un 1605 yılında yayınladığı “aller Fürnemmen und gedenckwürdigen Historie” adlı gazetesi kabul edilmektedir. İlk Türkçe gazete ise 1828'de Kahire'de yayınlanmaya başlayan “Vekâyi-i Mısriyye”dir. İlk İngilizce gazete, 1622 yılında İngiltere'de yayımlanan “Nathaniel Butter” dır. Sanayi devrimi ile gelişmiş matbaa makinelerinin icat edilmesi gazetelerin tiraj ve maliyetlerini olumlu ölçüde etkileyerek gazete okuma alışkanlığının yaygınlaşmasına neden olmuştur. Gazete haber alma hakkımızın ifadesidir. Yaşadığımız bölge, ülke ve gezegende olan bitenleri gazetelerden, gazetecilerden öğreniriz. Olayları derinlemesine inceleyen gazeteciler sayesinde bilgi ediniriz. Geçmişte de bilgi edinmek ve haber almak çok önemliyken, günümüzde internet ve dijital platformlar sayesinde haber ekranlarımıza gelmekte.
Resim sanatını her yönüyle hayatın kendisine benzetirim. Resim yapmak için kullandığım her yöntemi hayata aktardığımda mutlaka bir karşılık bulurum. Bana göre resim yaparken uygulanan yöntemlerin hayatta karşılığı vardır. Bu nedenle yaşamın unsurlarına dair bir örnek vermem gerektiğinde fakültede öğrendiğim yöntemler üzerinden örneklendiririm. Tam olarak uyar. Fakültede okurken, hocalarımız resimlerimizin dengesinin sağlamasını yapmamız için bir yöntem öğretmişti. Yaptığımız resimde, resmi biraz uzağa koyup, elimizi ya da uzaklığa göre parmaklarımızı resimdeki elemanların üzerlerine tek tek koyduğumuzda, o resim elemanının resimden çıkması resmin bütünü bozuyor mu? Yoksa, çıkması resmin bütününde hiçbir şey değiştirmiyor mu? Resimden çıkardığınızda, bütünü etkiliyorsa o eleman resimde yerli yerindedir. Çıkarmamalısınız. Rengiyle, formuyla resim için gereklidir. Çıkardığınızda resmin bütünü bozulmuyorsa, zaten gereksiz demektir. Resimde olmamalıdır. Birazdan uygulayacağımız gibi bu yöntem hayata bire bir uygulanabiliyor. Şimdi bir anlığına hayal edelim; gazeteleri, basını, her türlü haberi hayatımızdan çıkaralım. Nasıl bir hayatımız olur? Gazeteciler olmasa, bilgi alamasak, okumasak, dinlemesek..? Hayatı bir resim gibi düşünürsek, gazeteciler, basın, hayat resminin temel unsurlarından biridir. Hiçbir şekilde çıkaramayız, etkisini azaltamayız. Haber alma özgürlüğümüzün, hakkımızın temsilcileri gazetecilerin “Çalışan Gazeteciler Günü”nü kutlarım.
Sanatla Kalın
