Son dönemde yerel seçimlere yönelik çok fazla kamuoyu araştırması ile karşılaşıyoruz.

Seçimlere kadar bu araştırmaların çoğalacağı ve haklarındaki tartışmaların artacağı kesin.

Yaklaşık 30 yıldır bu araştırmaları takip ediyorum daha yanılanını görmedim desem şaşırır mısınız?

Oysa siyasi kamuoyu araştırmaları tarihimiz unutulmaz fiyaskolarla dolu.

İnternette 24 Şubat 1994’ün Hürriyet gazetesini bulup İstanbul yerel seçimiyle ilgili manşetine bakın.

Üst başlığı ‘Hürriyet - Strateji Mori Mega Seçim Araştırması’, başlığı ise ‘Burun farkıyla Kesici’dir.

Alt başlığının ilk cümlesi ‘Belediye Başkanlığı seçimleri İstanbul’da soluk soluğa geçecek’tir.

İkinci cümle ise ‘Araştırmada Livaneli yükseliş gösterirken, Kesici’nin inişe geçtiği görülüyor.’ der.

Haberin en can alıcı noktalarında diğer adayların durumundan hiç söz edilmez.

İstanbul’da 1994 yerel seçimlerinin galibi malum: Yüzde 25,19 ile Recep Tayyip Erdoğan.

Burada Sir Alex Ferguson’a ait olduğu sanılan ancak Ebbe Skovdahl’in söylediği sözü de hatırlatalım:

‘İstatistikler mini etek gibidir, çok şey gösterir ama asıl görünmesi gerekeni göstermez.’

* * *

Birkaç gündür özellikle sosyal medyada çok paylaşılan ve tartışılan bir araştırma daha var.

Gezici Araştırma Merkezi, Türkiye genelinde halkın en çok güven duyduğu isimleri belirlemiş.

Araştırma benim de ilgimi çekti ve sonuçlarını büyük bir merak ve bazen şaşkınlıkla inceledim.

Hatta yetinmeyip aynı araştırma önceki yıllarda da yapılmış mı, sonuçlar nasıl diye de baktım.

Seçim anketleriyle adından söz ettiren merkezin sitesi her nedense error veriyor ve ulaşılamıyor.

Yine de benzer araştırmaları son dört yıldır yaptıklarını öğrendim ve verilerini edinmeyi başardım.

Bugün bu konuda düşüncelerimi yazacağım ancak buradan bana bir yazı konusu daha çıktı.

Haftaya bu araştırmanın sonuçlarını başka bir açıdan değerlendirmeye devam etmek niyetindeyim.

Sözü fazla uzatmadan gelelim araştırma sonuçlarına…

* * *

Gezici, ‘Türkiye’nin en güvenilen isimleri’ anketini 24 Ocak - 6 Şubat 2019 tarihleri arasında yapmış.

Araştırmanın örneklemini Türkiye genelinde 30 il ve 38 ilçeye bağlı 84 mahalle ve köy oluşturmuş.

Örneklem çok aşamalı, tabakalı yöntemle seçilmiş ve deneklere cinsiyet-yaş kotası uygulanmış.

Bu kapsamda 18 yaş ve üstü 3 bin 764 kişinin katılımıyla yüz yüze görüşmeler gerçekleştirilmiş.

Araştırmanın istatistiki hata payı güven sınırları içerisinde artı eksi yüzde 2,5 olarak belirlenmiş.

Sonuçlar çeşitli kontrollere tabi tutularak elde edilen bulguların tutarlılığı gözlemlenmiş.

* * *

Sonuçta Uğur Dündar, en güvenilir isimler listesinde zirvede yer almış, başka kim olabilirdi ki zaten?

Usta gazetecinin geçmişte hararetli siyasi tartışmalardaki başarılı moderatörlüğü bu güvende önemli.

Kuş gribi yüzünden kimse tavuk, yumurta yemezken onun sayesinde normal yaşama dönmedik mi?

Dündar anketlerde dört yıldır hep birinci ve tüm zamanların tartışmasız en güven duyulan ismi.

Acun Ilıcalı, İsmail Küçükkaya, Hande Fırat ile Ahmet Hakan ilk beşte yer alan diğer isimler olmuş.

Bu isimler ilk ona giren diğer ünlüler hakkında da birkaç cümle etmek istiyorum.

* * *

Acun Ilıcalı, dört yılın üçünde listeye girmiş ve ilginçtir, iki kez 2., bir kez de 3. sırada yer almış.

Fransa’daki 1998 Dünya Kupasını sanki Şanzelize’deymiş gibi Moda’dan sunabilen biri Ilıcalı.

Yurdum insanı sever böyle muziplikleri, samimi ve sempatik bulduğuna güvenmesi çok anlaşılır.

* * *

Fatih Terim, 2015’ten itibaren sırasıyla 2., 8. ve 15. olduktan sonra bu yıl listede yok.

Ne sert bir düşüş ve güven noktasında ne hazin bir gerileme.

Akademisyenlere liderlik dersi vermekten kebapçı basmaya varan süreci Terim iyi değerlendirmeli.

* * *

Hande Fırat, 2016’dan beri 3., 2. ve 4. sırada yer bulmuş.

Güvenilirlikte Uğur Dündar’ı, tanınırlıkta Acun Ilıcalı’yı takip etmesinin en önemli nedeni malum.

Darbe girişimi anında canlı yayında Facetime ile yaptığı başarılı yayının etkisi daha da sürecek gibi. 

* * *

İlker Başbuğ, ilk 30’a giren tek asker, ordunun en güvenilen kurum olduğu günler geride kalmış gibi.

Hemşehrimiz, listelerde 2016’da 10., 2017’de 3., 2018’de 24. sırayı almış.

Geçmişteki bazı tavırları eleştirilse de duruşuyla, kitaplarıyla, demeçleriyle halkta güven uyandırıyor.

* * *

İsmail Küçükkaya, sırasıyla 10., 6., 5. ve 3. olmayı başarmış.

Uğur Dündar’ın tahtını zorlayan haberciler arasında yükselen grafiğiyle öne çıkıyor.

Yerel seçimler öncesi performansıyla da adam (güven) kazandı.

* * *

Kıvanç Tatlıtuğ, bu listelerde olmasına en çok şaşırdığım isimler arasında.

Yakışıklılığına, işine, karakterine elbette lafım yok ama hani Necati Şaşmaz olsa tamam diyeceğim.

Zaten sırasıyla 4., 7., 11. ve 30. olmuş, Bihter’in laneti gelecek yıl liste dışına itebilir Behlül’ü.

* * *

Cem Yılmaz, stand-up ve sinemadaki başarısıyla güven listesine girmiş, 8., 4., 4. ve 16. olmuş.

Zaten 14 milyona yaklaşan takipçi sayısıyla twitterda da en çok takipçisi olan Türk konumunda.

Ozan Güven’siz film çek(e)memesi de Güven’e verdiği önemden olsa gerek :-)

* * *

Ahmet Hakan da güven listelerinin gediklilerinden ve sanki istikrar abidesi gibi duruyor.

Böyle bir sıralamada 5., 5., 6. ve tekrar 5. olması sadece tesadüfle açıklanamaz.

Demek ki yurdum insanı Nişantaşı sakinlerine de güvenebiliyormuş.

* * *

Yılmaz Özdil’i özellikle sona bıraktım çünkü onun sırasına itirazım var.

Türkiye’nin en çok okunan ve yazıları en çok etkileşim alan köşe yazarları arasında başı çekiyor.

Listelerde ise ilk beşe bile girememiş acaba insanlar güvenmedikleri bir ismi ısrarla okur mu?

* * *

Daha sözünü edebileceğim ya da itirazım var diyeceğim onlarca isim bu güven listelerinde yer alıyor.

Araştırma şirketinin ve araştırmanın da tartışılabileceğini biliyorum.

Siz kimlere, neden güveniyorsunuz onu ise hiç bilmiyorum.

Bu güven listelerini dört yılın Türkiye fotoğrafını yansıttığını düşündüğüm için sizlerle paylaşıyorum.

Gelecek hafta güven konusunu başka boyutlarıyla ele almak üzere hoşça kalın.

* * *

2015 (14 Aralık 2015-15 Ocak 2016)

1. Uğur Dündar, 2. Fatih Terim, 3. Acun Ilıcalı, 4. Kıvanç Tatlıtuğ, 5. Ahmet Hakan, 6. Yılmaz Özdil, 7. Aziz Yıldırım, 8. Cem Yılmaz, 9. Ahmet Kural, 10. İsmail Küçükkaya, 11. Orhan Gencebay, 12. Murat Boz, 13. İlber Ortaylı, 14. Ertuğrul Özkök, 15. Taha Akyol, 16. Fatih Portakal, 17. Kadir İnanır, 18. Seda Sayan, 19. Cüneyt Özdemir, 20. Şahan Gökbakar, 21. Türkan Şoray, 22. Fatih Altaylı, 23. Hülya Avşar, 24. Şirin Payzın, 25. Sıla, 26. Sibel Can, 27. Bekir Coşkun, 28. Yiğit Bulut, 29. Gülben Ergen, 30. Beyazıt Öztürk.

* * *

2016 (24-30 Aralık 2016)

1. Uğur Dündar, 2. Acun Ilıcalı, 3. Hande Fırat, 4. Cem Yılmaz, 5. Ahmet Hakan, 6. İsmail Küçükkaya, 7. Kıvanç Tatlıtuğ, 8. Fatih Terim, 9. Orhan Gencebay, 10. İlker Başbuğ, 11. Nihat Hatipoğlu, 12. Ali Koç, 13. Şirin Payzın, 14. Yılmaz Özdil, 15. Müge Anlı, 16. Ahmet Kural, 17. Murat Boz, 18. Melih Altınok, 19. İlber Ortaylı, 20. Fatih Portakal, 21. Sibel Can, 22. Kadir İnanır, 23. Türkan Şoray, 24. Fatih Altaylı, 25. Hülya Avşar, 26. Ertuğrul Özkök, 27. Erkan Tan, 28. Gülben Ergen, 29. Hakan Çelik, 30. Tarkan.

* * *

2017 (1-10 Aralık 2017)

1. Uğur Dündar, 2. Hande Fırat, 3. İlker Başbuğ, 4. Cem Yılmaz, 5. İsmail Küçükkaya, 6. Ahmet Hakan, 7. İlber Ortaylı, 8. Nihat Hatipoğlu, 9. Canan Karatay, 10. Ali Koç, 11. Kıvanç Tatlıtuğ, 12. Murat Yıldırım, 13. Ertuğrul Özkök, 14. Orhan Gencebay, 15. Fatih Terim, 16. Şirin Payzın, 17. Fatih Portakal, 18. Yılmaz Özdil, 19. Müge Anlı, 20. Fatih Altaylı, 21. Cem Öğretir, 22. Ahmet Kural, 23. Zafer Kiraz, 24. Murat Boz, 25. Hakan Çelik, 26. Tarkan, 27. Sibel Can, 28. Cem Seymen, 29. Melih Altınok, 30. Taha Akyol.

* * *

2018 (24 Ocak-6 Şubat 2019)

1. Uğur Dündar, 2. Acun Ilıcalı, 3. İsmail Küçükkaya, 4. Hande Fırat, 5. Ahmet Hakan, 6. Didem Arslan, 7. Vahap Munyar, 8. Yılmaz Özdil, 9. Fatih Portakal, 10. Fatih Altaylı, 11. Müge Anlı, 12. Canan Karatay, 13. Nihat Hatipoğlu, 14. Hakan Çelik, 15. Osman Müftüoğlu, 16. Cem Yılmaz, 17. İlber Ortaylı, 18. Soner Yalçın, 19. Ertuğrul Özkök, 20. Orhan Gencebay, 21. Ali Koç, 22. Şirin Payzın, 23. Saygı Öztürk, 24. İlker Başbuğ, 25. Murat Boz, 26. Melih Altınok, 27. Özgür Demirtaş, 28. Emin Çölaşan, 29. Yılmaz Erdoğan, 30. Kıvanç Tatlıtuğ.